اعتدال در زندگی

...امام سجاد علیه الصلاة و السلام در این دعای مربوط و موسوم به مکارم الاخلاق نقطه چین‌هایی که انسان تکوینی باید داشته باشد تا خدا بُعد تشریعی­‌اش را هم دوست داشته باشد ترسیم کردند. به ما یاد دادند آن انسانی که در بعد دوم مطلوب و مرضی خداست چه انسانی است. چند تا از نقطه‌های مثبت در وجودش چیده شده باشد تا آن بُعد دومش هم مورد رضایت و پسند خدا قرار بگیرد. این نقطه چین‌ها را ایشان بیان کرده­‌اند.... فرمودند:

« اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ مَتِّعْنِی بِالاقْتِصَادِ»_^[1]

 امیرالمؤمنین علیه الصلاة و السلام در خطبه همّام فرمودند: « مَلبَسُهُم ألإقْتِصَادِ»[2].

آدم‌های باتقوا خصوصیاتی دارند. یکی از خصوصیاتشان این است که اقتصاد و میانه‌­روی سر تا پایشان را پوشانده است. یعنی با تمام اعضاء و جوارح کاری می‌­کنند در سایه میانه‌­روی، افراط و تفریط در آن نیست. بنابراین اینجا هم حضرت به ما یاد داده است که از خدا اقتصاد بخواهیم. خُب بعضی­‌ها زیادتر دارند، زیادتر خرج می­‌کنند؛ نه، خدا اگر به انسان زیاد داد باید از اقتصاد هم دست برندارد. وقتی زیاد است به دیگری هم می­‌شود داد، همه را خودت خرج نکن، ولی نفس أماره اینجوری است اگر خدا زیاد هم به او بدهد می­‌گوید همه را خودم بخورم؛ خودم خرج کنم، به دیگری هیچ ندهم. اما تقوا می­‌گوید من این همه را داده‌­ام به اندازه نیاز استفاده کن و اضافه هم آمد به دیگران بده که نیازمند هستند. این راه اقتصاد است. هر چه من لازم دارم در حد وسط استفاده کنم،‌ لباس می­‌خواهم در حد وسط، غذا می‌خواهم در حد وسط، خانه می‌­خواهم در حد وسط، هر چیزی که من لازم دارم و نیاز دارم در زندگی متوسط باشد،‌حد اعلا نباشد که نفس أماره می­‌خواهد. این مشکلاتی دارد. آدمی که زیاد دارد و زیاد مصرف می­‌کند، کم‌کم از خط (هدایت) خارج می­‌شود و مشکلاتش زیاد می‌شود.

درس اخلاق عارف بالله حضرت آیت الله خوشوقت تهرانی اعلی الله مقامه

حسینیه زینبیه سلام الله علیها  17/10/1383