یک حدیث
تَدَبُّر قبل از عمل
س1:« التَّدَبُّرُ قَبْلَ الْعَمَلِ فَإِنَّهُ یُؤْمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ»[1]
ج: قبل از انجام دادن عمل خوب آدم دقت کند این عمل چیست، چه کار باید کرد، چگونه باید نگهاش داشت، اینها را بفهمد، دیگر بعد از عمل کردن خرابش نمیکند و الّا بیتدبّر عمل کند بعد ممکن است چیزی پیش بیاید که عمل را از بین ببرد.
س2: حالا کسی که عادت به تدبّر کردن ندارد چه کار کند؟
ج: کمکم باید شروع کند دیگر و الّا شیطان راهزنی میکند و نمیگذارد. او این طرف و آن طرف مینشیند، در روزنامه، پشت بلندگو، میگوید و کار خراب میشود.
س3: این تدبّر در امور مادی منظورشان است یا اعم از مادی و معنوی؟
ج: منظور حفظ آثار اطاعت فرمان است. اطاعت فرمان خدا و رسول صلی الله علیه و آله و امام علیه السلام آثاری دارند که آدم اگر بیتدبّر انجام دهد امکان دارد انسان آن آثار را با عمل خاصی از بین ببرد. اما وقتی تدبّر کند این عمل چیست؟ باید چه کارش کند؟ چه جوری میشود آن را از آفات نگه داشت؟ این باعث میشود دیگر آن کارهای بد را انجام ندهد.
س4: پس این روایت ناظر به امور معنوی است؟
ج: منظور اطاعت فرمان خداست. فقط معنوی نیست. در جنگ هم همینجور است. فردی جبهه رفته است. این طرف و آن طرف بنشیند و حرف بزند آنوقت مشکل پیش میآید.
پرسش و پاسخ از عارف بالله حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه
مدرسه حضرت صاحب الأمرعج 03/09/1390
[1] - کافی، ج8، ص 22