یک حدیث
تقیه
س1: حضرت امام کاظم علیه السلام فرمودند: « إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ غَضِبَ عَلَى الشِّیعَةِ فَخَیَّرَنِی نَفْسِی أَوْ هُمْ فَوَقَیْتُهُمْ وَ اللَّهِ بِنَفْسِی»[1].چرا حضرت فرمودند شیعه را با نفس خودم حفظ کردم؟ غضب خدا بر شیعه یعنی چه؟
ج: لابد در زمان موسی ابن جعفر صلوات الله و سلامه علیه شیعهها کاری کرده بودند یا خلیفه جوری بود که با شیعه دشمن شده بود، نیت بد نسبت به شیعه داشت که یا باید یک کسی خودش را فدای شیعه میکرد تا شیعه باقی میماند یا شیعه را از بین میبردند. من ایثار کردم خودم را فدا کردم و شهید شدم شیعه را حفظ کردم.
س2: فرمودند : « غَضِبَ عَلَى الشِّیعَةِ» ؟
ج: بله دیگر یک کاری کردند که مراعات تقیه را نکردند، آنها فهمیدند تصمیمهای بدی نسبت به شیعه گرفتند حضرت خودشان را سپر بلا قرار دادند.
س3: اینجا هم غضب الهی که بر شیعه بوده صدق میکند مثلاً به خاطر مراعات نکردن تقیه؟
ج: بله دیگر، چرا این کار را کردی؟ امام صادق علیه السلام فرمودند:« مَنْ لَا تَقِیَّةَ لَهُ لَا دِینَ لَهُ »[2]، این قدر خطرناک بود، چون آنها دشمن بودند اسلام را از بین میبردند، حتماً خود (ائمه) یک کاری میکردند که اینها نفهمند با آن ها اختلاف دارند، در روایت هست وقتی امام صادق صلوات الله و سلامه علیه مسجد الحرام تشریف میآوردند گاهی میدیدند امام در رکوع است مسجد الحرام هم بزرگ بود از همانجا با فاصله زیاد اقتدا میکردند، که اینها بگویند این قدر به جماعت ما اهمیت میدهند، در همانجا اقتدا میکردند، بعد که بلند میشدند یواش یواش این فاصله را طی میکردند[3]، از این کارها میکردند یا امام صادق صلوات الله و سلامه علیه را یک روز به مجلس خلیفه ابوالعباس صفاحّ - اولین خلیفه فاتح بنی عباس- دعوت کردند. از حضرت پرسیدند به نظر شما امروز ماه رمضان است یا عید فطر است؟ حضرت نفرمودند نظر من چیست، فرمودند نظر ما تابع نظر شماست، شما بگویی عید است میگوییم عید است، بگویی ماه رمضان است میگوییم ماه رمضان است، او گفت من میگویم عید است، حضرت فرمودند: چشم. دستور داد سفرهها را آوردند، همه خوردند حضرت هم عقیدهاش این بود که ماه رمضان است اما روزه را خورد، بعد یکی از افراد شیعه ناراحت شد گفت آقا شما عقیدهات این بود که ماه رمضان است چرا روزه را خوردی؟ فرمودند: اگر من روزهام را بخورم و یک روز قضا کنم بهتراست یا این که این ملعون گردنم را بزند؟[4] تقیه این مسأله است که آدم روزه را باید بخورد، اما گاهی شیعه ظرفیت نداشت وقتی به او فشار میآمد علنی میکرد و خطر ایجاد میشد.
پرسش و پاسخ از حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه
مدرسه علمیه صاحب الأمرعج 31/ 01 / 1391
[1] . کافی ج1 ص260
[2]. وَ قَالَ الصَّادِقُ ع مَنْ لَا تَقِیَّةَ لَهُ لَا دِینَ لَهُ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ أَنْ یُعْبَدَ سِرّاً کَمَا یُحِبُّ أَنْ یُعْبَدَ جَهْراً . (عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة ج1 ص432
[3]. وَ رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا ع فِی الرَّجُلِ یَدْخُلُ الْمَسْجِدَ فَیَخَافُ أَنْ تَفُوتَهُ الرَّکْعَةُ قَالَ یَرْکَعُ قَبْلَ أَنْ یَبْلُغَ إِلَى الْقَوْمِ وَ یَمْشِی وَ هُوَ رَاکِعٌ حَتَّى یَبْلُغَهُمْ. (من لایحضره الفقیه ج1 ص394
[4]. ...عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ وَ هُوَ بِالْحِیرَةِ فِی زَمَانِ أَبِی الْعَبَّاسِ إِنِّی دَخَلْتُ عَلَیْهِ وَ قَدْ شَکَّ النَّاسُ فِی الصَّوْمِ وَ هُوَ وَ اللَّهِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ فَقَالَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَ صُمْتَ الْیَوْمَ فَقُلْتُ لَا وَ الْمَائِدَةُ بَیْنَ یَدَیْهِ قَالَ فَادْنُ فَکُلْ قَالَ فَدَنَوْتُ فَأَکَلْتُ قَالَ وَ قُلْتُ الصَّوْمُ مَعَکَ وَ الْفِطْرُ مَعَکَ فَقَالَ الرَّجُلُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع تُفْطِرُ یَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَقَالَ إِی وَ اللَّهِ أَنْ أُفْطِرَ یَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ یُضْرَبَ عُنُقِی . (کافی ج4 ص83