یک آیه

مراد از عبادت شیطان

س1: بعضی‌ها می‌گویند همانطور که خدا عبادت می‌شود شیطان هم مورد عبادت قرار می‌گیرد و مثلا آیه « یَا أَبَتِ لاَ تَعْبُدِ الشَّیْطَانَ إِنَّ الشَّیْطَانَ کَانَ لِلرَّحْمنِ عَصِیّاً »[1]، این درست است؟ اصلا عبادت شیطان مثل عبادت خداست؟

ج: اینها نفهمیده‌اند معنی عبادت چیست، لذا غلط فهمیده‌اند. اگر می‌فهمیدند این حرف را نمی‌زدند، خدا در این آیه تفسیر عبادت را مشخص کرده است، « أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ أَنْ لاَ تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ»[2]؛ اینجا اطاعت فرمان شیطان را عبادت تلقی کرده است، گوش به حرفش ندهید. پس چه کار کنیم؟« وَ أَنِ اعْبُدُونِی»[3]، گوش به حرف من بدهید. عبادت یعنی گوش به حرف دادن، تمام شد دیگر. اگر اینجور بفهمی این حرف‌ها را نمی‌زنی دیگر. عبادت یعنی گوش به حرف دادن، عبادت خدا یعنی گوش به حرف خدا بدهی، عبادت شیطان یعنی گوش به حرف شیطان بدهی. خدا می‌گوید من نگفتم در دنیا گوش به حرف شیطان ندهید؟ « إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»[4]چرا دادی؟ پس چه کار می‌کردیم؟ گوش به حرف من بدهید. « وَ أَنِ اعْبُدُونِی »، تمام شد، عبادت یعنی گوش به حرف دادن. « وَ أَنِ اعْبُدُونِی هذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ »[5]، چقدر ساده است. آدم جاهل باشد کار را خراب می‌کند، سؤالات غلط و جواب غلط. برای خیلی‌ها عبادت معنایش مجهول است، می‌گویند پرستش، خود پرستش چه هست؟ گوش به حرف دادن، می‌گوید نماز بخوان بگویی چشم، همین تمام شد. دروغ نگو چشم، همین. این اطاعت فرمان عبادت است . بعضی‌ها گوش به حرف شیطان می‌دهند عبادت شیطان می‌شود بعضی‌ها گوش به حرف خدا می‌دهند عبادت خدا می‌شود دیگر. این آیه هم عبادت شیطان را گفته و هم عبادت خدا را گفته.

س2: یعنی آن اعتقاد به ربوبیت جزء عبادت نیست؟

ج: آن جزء واجبات عقیدتی است، قبول نداشته باشی که دین نداری و همه‌اش دنبال شیطان می‌روی دیگر.

پرسش و پاسخ از استاد اخلاق و معرفت حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه 14/ 02 / 1391

1 - مریم آیه44

2- یس ‏آیه 60

[3] - یس ‏آیه 61

[4] - یس ‏آیه 60

[5] - یس‏ آیه 61