نقش دوست بد در زندگی

در دعایی از امام سجاد علیه السلام آمده است: ....«وَ أَلْبِسْ قَلْبِیَ الْوَحْشَةَ مِنْ شِرَارِ خَلْقِکَ»[1]، خدایا یک کاری کن من با آدم‌های بد انس پیدا نکنم، از آن‌ها وحشت کنم.

این وحشت باعث شود از آن‌ها دوری بجویم، چون آدم‌های شِرار، آدم‌های گناهکار چه کسانی هستند؟ اگر بروی آن طرف حالت گناهکاری او به تو هم منتقل می‌شود، لذا گفته­‌اند نه تنها با این‌ها معاشرت نکن بلکه با اهل تقوا معاشرت کن که آن روحیه؛ ترس از گناه از او به شما منتقل شود. شما هم اهل تقوا شوی، امّا اگر آدم با بدها معاشرت کرد مقدمات بدی (از آن آدم بد) به او نفوذ می‌کند مثل همان بد می‌شود، بنابراین این هم یکی از لوازم ساختن (فرد) است، اگر می‌خواهی ساخته شوی این (دوستی شخص بد) نباید باشد. با بدها نباش. به آن‌ها بگو سلام علیکم و رحمة الله، خداحافظ شما. اما بروی بنشینی در خانه‌اش با هم بگویید بخندید آن (بدی) می‌آید ضمن این‌ها، تو هم مثل او می‌شوی. ...

باید با آدم‌های بد هم معاشرت نکنیم، بلکه به عکس با آدم‌های خوب(معاشرت کنیم). درباره معاشرت در قرآن کریم کم صحبت شده است ولی یک آیه خیلی جامع و خوبی را خدا بیان کرده که تکلیف (همه) روشن است، خدا فرمود: «الْأَخِلاَّءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقینَ»[2]، روز قیامت همه با هم دشمن می‌شوند، این می‌گوید تو به من گفتی بیا برویم آن مجلس و من رفتم بهایی شدم، تو به من گفتی این کتاب را بخوان خواندم بی‌دین شدم، آنجا یقه‌­اش را می‌گیرد، «إِلاَّ الْمُتَّقینَ»، امّا آدم‌های باتقوا در سایه تقوا با هم رفاقت کردند، این هم اگر ضعف داشت قوّت پیدا کرده، خیلی خوشحال هستند، آنجا به جای اینکه عَدُو شوند خیلی خوشحال هستند و تقدیر می‌کنند، بنابراین باید با آدم‌های باتقوا معاشرت کرد، به منظور انتقال حالت تقوا از او به انسان و از آدم‌های گناهکار هم باید فرار کرد، فَرارَک مِنَ الأسد، اینقدر خطرناک هستند. 

سخنرانی حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه مدرسه علمیه صاحب الأمرعج 01 / 11 / 1388