نکته اخلاقی
مصادیق عملی صراط مستقیم
تا اینجا روشن شد که ما یک راه بیشتر نداریم. همه انسانها سیاه و سفید، کوتاه و بلند، بیسواد و باسواد، فقیر و ثروتمند، از اول سنّ بلوغ تا آخر عمر، یک راه در زندگی بیشتر ندارند. اگر کسی بخواهد صراط مستقیم درست کند، خودش باید نماز بخواند و بگوید: «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ »[1] که آن هم یکی بیشتر نیست. کسانی که گفتهاند صراطهای مستقیم داریم، همهاش غلط است و فقط یکی از آنها درست است و آن هم همان است که خدا در قرآن فرمود: «أَنِ اعْبُدُونِی»؛ در برابر منِ خدا که معبودم، باید همه شما به عنوان بندگی و عبودیت، به حرفم گوش بدهید.
صبح وقتی که از خواب بلند میشویم باید ببینیم خدا چه گفته است؟ گفته است: «نماز بخوانید.» ما باید بگوییم: «چشم.» این میشود صراط مستقیم. وقتی بیرون دنبال کسب و کار رفتیم- کسب و کار واجب برای نفقه زن و بچه - این میشود صراط مستقیم. وقتی در راه، زنها را دیدیم به آنها نگاه نمیکنیم؛ این میشود صراط مستقیم. وقتی میخواهیم حرف بزنیم، دروغ نمیگوییم؛ این میشود صراط مستقیم؛ همین. در ضمنِ تأمینِ نیازهای مادی، این راه پیاده کردنی است. زمان خاصی نمیخواهد؛ پول نمیخواهد؛ ساختمان نمیخواهد؛ هیچچیز نمیخواهد؛ همین. ضمن آن دستور خدا این راه هم پیاده میشود و آدم رشد میکند. بنابراین عبارت «وَ أَنِ اعْبُدُونِی هذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ »[2] تفسیر واضح و روشن و قابل فهم برای همه از کلمه صراط مستقیم و راه معتدلی است که خدا برای زندگی همه انسانها از زمان نزول قرآن کریم به بعد دستور داده است.
برگرفته از مجموعه بیانات معلم اخلاق و معرفت حضرت آیت الله خوشوقت ره در کتاب طریق بندگی صفحه32